Khi thế giới ngày càng số hóa, từ đi chợ đến khám bệnh chỉ còn cách vài lần chạm, thì việc người lớn tuổi học kỹ năng số không chỉ là cần thiết, mà là cấp thiết. Công nghệ số đang thay đổi cách con người giao tiếp, sinh hoạt và chăm sóc sức khỏe. Nhưng liệu người cao tuổi – những người từng viết thư tay, nghe radio – có thể theo kịp thời đại? Câu trả lời là có, nếu họ được trao cơ hội và hướng dẫn đúng cách.
Vì sao người lớn tuổi cần học kỹ năng số?
Công nghệ không còn là lựa chọn, mà là phần tất yếu của cuộc sống Trong thời đại mà mọi giao dịch từ thanh toán, mua sắm, đặt lịch khám bệnh đến liên lạc với người thân đều qua thiết bị số, người lớn tuổi nếu không được trang bị kỹ năng số sẽ dễ bị cô lập, phụ thuộc và thậm chí gặp nguy hiểm từ các hình thức lừa đảo tinh vi.
Người cao tuổi tham gia các lớp học về công nghệ số
1. Những kỹ năng giúp người cao tuổi chủ động trong cuộc sống:
Gọi video cho con cháu, bạn bè ở xa
Đặt lịch khám bệnh mà không cần ra ngoài
Mua sắm online, thanh toán hoá đơn dễ dàng
Tránh các chiêu trò lừa đảo trên mạng
Những kỹ năng số cơ bản mà người lớn tuổi nên học
1. Làm quen với thiết bị di động
Cách mở/tắt máy, cắm sạc an toàn
Cách điều chỉnh âm lượng, độ sáng, phóng to chữ
Sử dụng bàn phím cảm ứng và các thao tác chạm cơ bản
2. Sử dụng các ứng dụng thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày
2.1 Giao tiếp và kết nối:
Zalo, Facebook: gọi video, gửi tin nhắn, xem ảnh gia đình
2.2 Sức khỏe và y tế:
Medpro, VssID, VNeID: đặt lịch khám, theo dõi hồ sơ sức khỏe
2.3 Mua sắm và thanh toán:
Shopee, Tiki: đặt hàng trực tuyến
MoMo, ZaloPay: thanh toán hoá đơn, nạp tiền điện thoại
3. Nhận biết rủi ro và bảo vệ thông tin cá nhân Người lớn tuổi cần biết cách:
Đặt mật khẩu mạnh và không chia sẻ mã OTP
Nhận diện website đáng tin cậy (đuôi .gov, .vn…)
Tránh bấm vào đường link lạ từ tin nhắn/email nghi ngờ
Làm Sao Để Người Lớn Tuổi Học Kỹ Năng Số Hiệu Quả?
1. Phương pháp dạy cần kiên nhẫn và cá nhân hóa
Tránh dùng ngôn ngữ kỹ thuật khó hiểu
Mỗi buổi chỉ nên dạy 1-2 thao tác, lặp lại nhiều lần
Dùng hình ảnh minh hoạ, ví dụ thực tế gắn liền với nhu cầu
2. Gia đình và cộng đồng là bệ đỡ quan trọng
Con cháu nên dành thời gian hỗ trợ ông bà sử dụng thiết bị
Các lớp học cộng đồng, tình nguyện công nghệ cần nhân rộng
Mô hình "một người trẻ kèm một người già" đem lại hiệu quả cao
Người lớn tuổi không hề yếu kém trong việc tiếp cận công nghệ, chỉ là họ cần một nhịp độ phù hợp và sự đồng hành kiên nhẫn. Trang bị kỹ năng số cho người cao tuổi chính là cách giúp họ sống tự chủ hơn, kết nối nhiều hơn và an toàn hơn trong xã hội hiện đại. Đã đến lúc chúng ta không chỉ nói về chuyển đổi số, mà còn hành động để không ai bị bỏ lại phía sau nhất là những người đã từng chăm lo cho cả một thế hệ.
